Zestawiając ze sobą dobre wyniki, jakie polscy uczniowie uzyskują w międzynarodowych badaniach umiejętności uczniów PISA 1 z niezadowalającymi ocenami 2 przygotowania absolwentów do podjęcia pracy, można odnieść wrażenie, że polskiemu systemowi edukacyjnemu warto przyjrzeć się krytycznie, zwłaszcza w obszarze:
- kompetencji miękkich
- użyteczności wiedzy
- gotowości samokształcenia
- motywacji do rozwoju
Porównywane efektywności różnych systemów edukacyjnych wymaga uwzględnienia wielu czynników. Na szczególną uwagę zasługują czynniki kulturowe. Przyjrzyjmy się przynależności sklasyfikowanych wysoko w badaniach PISA 2018 państw do kręgów kulturowych. Polska należy do zachodniego kręgu kulturowego. „Wyróżnikami tego kręgu kulturowego jest dominacja religii chrześcijańskiej, swoboda jednostki, indywidualizm, poszanowanie godności i praw człowieka, szeroko pojęta tolerancja, duża przedsiębiorczość mieszkańców i dążenie do odniesienia sukcesu.” 3 Zbliżonym systemem wartości charakteryzują się też kręgi wschodnioeuropejski i latynoamerykański.
Wszystkie kraje wysoko sklasyfikowane w rankingu PISA podzielimy ze względu na poziom poszanowania ważnych w Polsce praw i wolności uczących się młodych osób. Taki podział ma na celu skupienie się na analizie edukacji w krajach o zbliżonym do polskiego systemie wartości obywateli. Dzięki takiemu podejściu możliwe będzie łatwiejsze odnalezienie sposobów nauczania potencjalnie wartych wykorzystania w Polsce.
Pomijając w analizie bardzo odmienne od Polski kulturowo kraje skoncentrowaliśmy się na cechach edukacji: krajów Europy północnej, Kanady i Irlandii.
Wspólnymi cechami tak wybranych systemów edukacyjnych są:
- inna niż w polskiej edukacji rola oceniania
- większy nacisk na budowanie autorytetu nauczyciela
- większa autonomia ucznia
- duży nacisk na odkrywanie mocnych stron ucznia i pogłębianie jego zainteresowań
Każda z tych różnic została dokładniej omówiona w innych artykułach w tym serwisie.
Przypisy:
- Wyniki badań PISA (Programme for International Student Assessment) dostępne są na stronie oecd.org/pisa/publications. Dostępnych jest wiele opracowań i podsumowań streszczających wyniki tych badań: pl.wikipedia.org/wiki/PISA
- „Oczekiwania na rynku pracy. Pracodawcy a absolwenci szkół wyższych w Polsce” Gabriela Wronowska Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/09_15.pdf
- https://www.naukowiec.org/wiedza/geografia/kregi-kulturowe-swiata_3215.html
Twój komentarz